top of page
Yazarın fotoğrafıhüma

Saika ve barika.

Günler önceden başladılar uyarılara. Kuvvetli gelecek aman dikkat diye.

Dün gece söyledikleri vakitten önce geldi bizim buralara. “Büyük fırtınalar Kıyamet’in mütevazı provalarıdır” derler , gecenin karanlığında birbiri ardınca çakan şimşek ve yıldırımlar geceyi adeta gündüze çevirdi uzunca bir zaman. Denizin ve gökyüzünün koyu karanlığı arasında ışıklı ağaçlar oluştu birbiri ardınca ,gök denize karıştı sanki.

Memleketimizde alışkın olmadığımız Kümülonimbus “fırtına”bulutlarının ziyaretinden söz ediyorum. Bir hortum olup Yunanistan’dan girip,hemen önümüzden geçerek Güre’den çıkmış.

Derecesi neydi yaşadığımızın bilmiyorum ama korkutucuydu.

Her sabah,akşam muhabbetle izlediğimiz gökyüzü geceden bile kapkara kararmış bakılması zor bir halde esti,gümbürdedi,kamçı gibi indirdi şimşeklerini yeryüzüne.

Dilde dualar,kalpte korku dolu atışlar ile insana acizliğini ve hakim olan kudreti ve güç sahibinin kim olduğunu hatırlattı yeniden .

Allâh’ım! Bizi gazabınla öldürme,azâbınla da helâk etme, Bundan önce bize afiyet; sağlık ve huzur ver.” (Tirmizî, Deavât, 49: Ahmed b.Hanbel,  Müsned, 2/100)

Göklerin ve yerin hükümranlığı Allâh’ındır.O’nun her şeye gücü yeter. Göklerin ve yerin yaratılışında, gece ve gündüzünbirbiri ardınca gelip gidişinde, akl-ı selîm sahipleri için gerçekten açıkibretler vardır. Ayakta dururken, otururken, yanları üzerine yatarken (hervakit) Allâh’ı ananlar (şöyle derler): Rabbimiz! Sen bunu boşuna yaratmadın.Seni tespih ederiz. Bizi cehennem azâbından koru. (Âl-i İmrân, 189-191)

Yıldırım ve şimşek kelimeleri çoğu zaman birbirinin yerine kullanılır ancak anlamları farklıdır.

Şimşek, diğer adı ile barika negatif yüklü bulutlar ile pozitif yüklü bulutların arasında gerçekleşen elektrik boşalmasıdır.

Yıldırım ( saika)ise, yerdeki pozitif yükler ile buluttaki negatif yükler arasındaki elektrik boşalmasıdır. Genellikle zigzaglar şeklinde kollara ayrılarak yere ulaşır ve çoğu zaman şiddetli yağmurlar eşliğinde görülür.

Kuran’daki surelerden biri olan Ra’d Suresi’nin anlamı "gök gürültüsü"dür. Allah bu surede, şimşeğin çakmasıyla oluşan gök gürültüsünün Kendisi’ni tesbih ettiğini şöyle bildirmiştir: 

“Gök gürültüsü O’nu hamd ile, melekler de O’na olan korkularından tesbih ederler…” (Rad Suresi, 13) 

Her fırtına yağmur,yıldırım,şimşeğe ilaveten bir de dolu bırakabilir yeryüzüne. Sakin estiğinde meltem, ve rüzgarken adı , hızlandıkça şiddetlenir derecesi artar,aldığı isimler değişir. Kasırga, tayfun,hortum olur.

Fırtınadan önce hissedilir, neredeyse elle tutulur şekilde sessizlik, durgunluk,gerginlik olur. Pozitif iyonlarla yüklenir yeryüzü. Sonrasında da negatif iyonlarla yer değiştiğinde sakinlik ve huzur yerleşir yerine o saçları,tüyleri diken diken eden gerginliğin yerine.

Şimşekler gökten gelen rızık kapıları diyor Prof Dr Sefa saygılı. Özetle Bitkiler şimşekler sayesinde canlı kalır. Şimşekteki yoğun enerji sayesinde havada bulunan nitrojen, oksijenle birleşerek suda çözünebilir nitrojen oksitleri oluşturur ve meydana gelen nitrojen oksitler yağmurla birlikte toprağa düşer. Bitkilerin nitratlara ihtiyacı olduğundan dolayı, şimşekler olmadan bitkiler hayatta kalamaz diye anlatır.

Bir diğer bilim insanı “Yerle atmosfer arasında devamlı elektrik alışverişi olduğunu anlatarak,”Isınmadan dolayı yeryüzünde pozitif yüklü elektrik parçacıkları, soğumadan dolayı gökyüzünde negatif elektrik parçacıkları var. Dolayısıyla yerle atmosfer arasında devamlı elektrik alışverişi var. Bu son derece olumlu. Her yıldırım düştüğünde toprakta azot oluşumu meydana geliyor. Toprağın verim miktarı artıyor. Çiftçiler bu yıldırımdan memnundur normalde. Tabii ki insana ve canlılara çarpmadığı sürece. Yıldırım toprak için faydalıdır. Yer ve atmosfer arasındaki elektrik dengesini sağlamaktadır" diyor.

Ayrıca ,Her şimşek meydana gelişinde ozon tabakasında ozon oluşumu var. Şimşeklerle beraber burnumuza bir koku gelir. Bu ozon oluşumudur. Yeryüzünde ne kadar çok şimşek olur veya ne kadar çok yağış meydana gelirse ozon tabakası kendini o kadar çok tamir edebiliyor diye anlatıyor.

Yıldırımın bir de doğal mıknatıs oluşturma faydası var bahsedilen. Bir dağda bulunan metalik(Metal atomları bulunan) kayaların üzerine düştüğü zaman O kayaları mıknatısa dönüştürür. Tabii mıknatısa.

Yıldırımların yıkıcı etkisi de malum. İnsanlarda sebep olduğu ölüm sayısı azımsanmayacak kadar. Yaşayabilenlerini büyük çoğunluğunda yıllaca sürebilen ağır hasarlar bırakıyor. Yıldırımın hafif isabet ettiği insanlarda, elektrik akımı vücutta Lichtenbergfigür“Yıldırım ağacı" ya da "yıldırım çiçeği" diye bilinen eğrelti otu benzeri çizgiler oluşturuyor. Bu çizgiler kılcal damarların çatlamasıyla, yıldırım çarptıktan sonraki birkaç saat içinde, vücudun daha çok üst kısmında oluşuyor ve eğer yıkıcı bir hasar yapmadıysa birkaç gün içinde kayboluyor.

Yıldırım çarpmasından korunmak için tavsiye edilenleri aşağıdaki maddeler halinde sıralayabiliriz.

Açık alanda,

1. sağlam, dayanıklı tavana sahip binalar ile kesinlikle sert metal tavana sahip araçlar içerisine sığınılması gerekmektedir. küçük yapılardan, çadırlardan, üzeri tenteli araçlardan, üstü açık araçlardan ve ayrı kümelenmiş, küçük gruplar halindeki koruluk ve çalılıklardan uzak durunuz.

2. eğer yerleşim yeri veya binadan uzak iseniz, çömeliniz. çömelmek için mutlaka çukur olan yerleri seçiniz, mümkünse Ayak parmaklarınızın ucuyla yere basınız, başınızı bacaklarınıza doğru eğerek, kulaklarınızı tıkayınız. yere yüzü koyun yatmayınız. başınız ve vücudunuzdaki tüm metal objeleri kendinizden uzaklaştırınız.

3. saçlarınızda bir dikleşme veya etrafınızda bulunan kaya ve çit gibi nesnelerde vızıltı gibi sesler gelmeye başlarsa hemen yerinizi değiştiriniz ve başka uygun bir yerde yeniden pozisyon alınız.

4. bu sürede uçurtma ile uzaktan kumandalı model uçak türü şeyler uçurmayınız.

5. açık alanlarda golf sopası, şemsiye veya balık oltası türü uzun ve metal objelere dokunmayınız.

6. metal yapılar, çitler ve metal objelere yakın durmayınız ve dokunmayınız.

7. üstü açık Araba sürmeyiniz, ata ve bisiklete binmeyiniz.

8. eğer araba kullanıyor iseniz hızınızı azaltınız. arabanızı yüksek ağaçlar ile güç kaynaklarından uzak tutunuz. tehlike süresince tavanı metal ve sağlam olan bir araba ve karavan içinde kalınız ama araç içerisinde metal parçalara dokunmayınız.

9. Su içindeyseniz hemen sudan çıkıp kendinize uygun bir sığınak bulunuz.

10. eğer botta iseniz hemen kıyıya ulaşınız.

11. üzerinde olduğunuz botun yeterince sağlam « topraklanmış » olduğundan emin olunuz.

12. ağaçlar, bayrak, telefon ve posta direkleri gibi uzun objelerden güvenli bir uzaklıkta durunuz.

13. çamaşır iplerinden, metal borulardan, raylardan ve bunlara benzer hayli uzak mesafeden yıldırımı size taşıyabilecek metalik devrelerden uzak durunuz.

14. ormanda iseniz, gelişmiş küçük ağaçlar altında alçak bir alanda barınak bulmaya çalışınız. barınak ararken de sağanak yağışların sebep oldukları seylap için uyanık olunuz.

15. bir tepe üstünde, herhangi bir açık alanda veya plajda durmayınız.

16. bir grupla dışarıda iseniz, insanları birbirinden oldukça uzak tutacak şekilde dağılınız.

binaların yoğun olarak bulunduğu yerler ile kapalı alanlarda

1. gerekli olmadıkça kesinlikle dışarı çıkmayınız.

2. kapılardan, pencerelerden, şöminelerden, radyatörlerden, sobalar, lavabolar ve metal borular gibi elektrik iletebilecek herşeyden uzak durunuz.

3. kapalı yere (ev, oda, bina, vs.) dışardan gelen elektrik, anten, Radyo ve tv vericisi bağlantılarını kesiniz. bilgisayar modemi ile güç kaynaklarını kapatınız. bu tür aletlerden uzak durunuz.

4. telefon kullanmaktan uzak durunuz. eğer acil olarak telefon görüşmesi yapılması gerekiyorsa görüşmenin kısa tutulması gerekmektedir.

5. banyo, duş almayınız.

elektronik aletlerin çalışmasına yardımcı olmak amacıyla kurulmuş Anten sistemlerinin bulunduğu yerlerde:

1. anten ve Elektronik aletlerin elektrik bağlantılarının sağlıklı olarak topraklanmasının yapılması gerekmektedir.

2. bu tür alanlarda çalışanların gerekmediği durumlarda açık alana çıkmamaları gerekir.

3. eğer açık alana çıkmaları zorunlu ise topraklama hatlarından, metal uzantılardan, antenden veya yıldırımı çekebilecek sivri metal objelerden uzak durulmalıdır.

4. mümkünse tehlikeli hava geçene kadar sistemin elektrik devresi kapatılmalıdır.

57 görüntüleme0 yorum

Son Yazılar

Hepsini Gör

Comments


bottom of page